Mae Grant Adnoddau Ymchwil Ymddiriedaeth Wellcome wedi caniatáu i ni gatalogio a chadw cofnodion cwmni pwll glo cyn-freinio a’r Bwrdd Glo Cenedlaethol. Mae’r Ymddiriedaeth Wellcome yn sefydliad elusennol rhyngwladol sydd wedi ymrwymo i wella iechyd ac, yn hyn o beth, un o brif nodau’r project yw gwella mynediad at gofnodion ynghylch materion meddygol a llesiant. Yn y gyfres hon o flogiadau, bydd archifydd y project, Louise Clarke, yn amlygu rhai o’r deunyddiau y gallwch chi ddod o hyd iddynt ar y pwnc hwn yn y casgliad pwll glo.
Papurau Glofa Fernhill
Mae cofnodion Glofa Fernhill yn gasgliad o eitemau amrywiol sy’n ymwneud yn benodol â Glofa Fernhill yng Nghwm Rhondda, Mae’r casgliad yn wych ar gyfer paratoi’r llwyfan ar gyfer y diwydiant glo, gyda phapurau ar bethau fel band y lofa, baddonau pen pwll a chyflogau.
Llawlyfr cyfarwyddiadau baddonau pen pwll, Glofa Fernhill (D1100/1/2/6)
Mae’r canllaw i ddefnyddio’r baddonau pen pwll yn gofnod lles allweddol sydd i’w gael yn y casgliad. Mae un o gynghorion y llawlyfr yn dweud:
Get your “butty” to wash your back. Then you do his. The most up-to-date installation has not yet discovered any better method of “back-washing”.
Mae’r casgliad hwn hefyd y cynnwys deunydd ar Ysbyty Bach Treherbert ynghyd â gwasanaeth cerbyd ambiwlans.
Cynllun Ysbyty Treherbert, Tach 1924 (D1100/3/12/2)
Archifau Morgannwg 