Mae ein blog penblwydd 75ed yn dod i derfyn gyda’n cofnod olaf o’n 75ed derbyniad flynyddol.
Cydbwyllgor Archifau Morgannwg ydy corff llywodraethu Archifau Morgannwg. Ar ei ffurf bresennol mae’n cynnwys 16 aelod etholedig o bob un o’r awdurdodau sy’n ei ariannu yn ôl cyfran eu poblogaeth. Felly mae gan Gaerdydd 5 aelod, mae gan Rondda Cynon Taf 4 aelod, mae Pen-y-bont ar Ogwr, Caerffili a Bro Morgannwg oll â 2 aelod yr un ac mae gan Merthyr Tudful un aelod. Caiff rôl y cadeirydd a’r is-gadeirydd ei rhannu ar sail rota flynyddol, fel bod pob awdurdod yn cael cyfle i fod yn y gadair dros gyfnod o 6 blynedd. Ceir darpariaeth ar gyfer cyfethol nifer o aelodau y tybir bod ganddynt wybodaeth a phrofiad gwerthfawr i’r Cydbwyllgor, ac mae awdurdodau hefyd yn anfon swyddogion i arsylwi. Mae Caerdydd, fel yr awdurdod sy’n darparu gwasanaethau cymorth, fel arfer yn anfon swyddogion ariannol, cyfreithiol ac ysgrifenyddol. Dim ond aelodau etholedig gaiff bleidleisio.
Mae’r pwyllgor yn cyfarfod o leiaf bedair gwaith y flwyddyn ac mae Archifydd Morgannwg yn mynd ag adroddiad ar y gweithgareddau i bob cyfarfod. Mae’r holl bapurau a dyddiadau’r cyfarfodydd ar gael ar wefan Cyngor Caerdydd. Mae’r cyfarfodydd, a gynhelir yn adeilad Archifau Morgannwg, yn agored i’r cyhoedd fel arfer.
Mae aelodau etholedig wedi rhoi cefnogaeth gref i’r archifau a’i weithgareddau erioed. Yr aelodau yw ein cyswllt i’r awdurdodau lleol sy’n ariannu’r cydwasanaeth. Maent yn frwd dros bledio achos yr archifau a hebddynt hwy ni fyddai’r adeilad newydd gennym. Maent yn cymeradwyo ein cynllun gwaith blynyddol ac yn cael y newyddion diweddaraf am y cynnydd o ran cyflawni targedau disgwyliedig drwy gydol y flwyddyn. Maent hefyd yn cytuno ar y gyllideb a anfonir i bob awdurdod i’w chymeradwyo. Caiff Archifydd Morgannwg ei benodi’n uniongyrchol gan y Cydbwyllgor i reoli gwasanaethau archifau ar ran y chwe awdurdod a rheoli’r gyllideb y cytunwyd arni.
Rydym yn ffodus o fod wedi llwyddo i ddal gafael yn ein haelodau a’u profiad am gyfnodau hir; roedd rhai o’r aelodau presennol yn gwasanaethu ar gydbwyllgor Cynghorau Canol a De Morgannwg gynt. Mae aelodau newydd yn parhau i ddod â brwdfrydedd ac ymrwymiad gyda nhw. Mae aelodau hefyd wedi cyfrannu at yr archifau ac mae rhai o’u cyfraniadau wedi bod yn rhan o’r 75ain eitem sawl blwyddyn. Rydym yn ddiolchgar dros ben am eu cefnogaeth barhaus ac edrychwn ymlaen at weithio gyda nhw yn y dyfodol.
Archifau Morgannwg 