Allan o’r 75fed eitem flynyddol a gafwyd bob blwyddyn ers 1939, mae pum eitem i’w gweld yn llyfrgell yr ystafell ymchwil. Yn y gorffennol, cafodd yr holl eitemau a gyflwynwyd i’r llyfrgell eu cofrestru yn yr un ffordd â’r dogfennau, gyda manylion yn cael eu cofnodi yng nghofrestrau eitemau swyddogol Swyddfa Cofnodion Morgannwg.
Dros amser, newidiodd y broses hon, gyda chofrestr eitemau ar wahân yn cael ei llunio ar gyfer y Llyfrgell i gofnodi eitemau argraffedig a dderbyniwyd – boed yn gyfeirlyfrau a brynwyd neu’n rhoddion gan awduron a’r cyhoedd.
Heddiw, nid yw eitemau sy’n cael eu derbyn gan y Llyfrgell yn cael eu cofrestru o gwbl. Yn lle hynny, rhoddir rhif cyfeirnod iddynt a chaiff y manylion eu hychwanegu at ein catalog, Canfod. Rydyn ni wedi ychwanegu manylion holl lyfrau ein Llyfrgell at Canfod. Roedd hyn yn dipyn o dasg oherwydd roedd yn cynnwys nid yn unig y llyfrau sydd ar gael i’w pori yn yr ystafell ymchwil ond hefyd ein casgliad o bamffledi sy’n cael eu cadw y tu ôl i’r llenni. Roedden ni’n lwcus o allu manteisio ar arbenigedd nifer o lyfrgellwyr cymwys, a oedd ymysg ein gwirfoddolwyr, i gwblhau’r gwaith.
Y Llyfrgell
Yma yn Archifau Morgannwg rydyn ni’n casglu a chadw dogfennau sy’n ymwneud â hanes Morgannwg a’i phobl, ac yn sicrhau eu bod ar gael i’r cyhoedd. Nid ydym yn gwneud ymdrech fawr i gasglu gweithiau cyhoeddedig. Dros y blynyddoedd mae ein Llyfrgell wedi’i lleihau, gyda llawer o gyhoeddiadau’n cael eu trosglwyddo i gartrefi mwy priodol mewn llyfrgelloedd lleol. Serch hynny, mae’r Llyfrgell fechan sydd ar gael yma yn dal i fod yn bwysig i staff ac ymchwilwyr gan ei bod yn ategu casgliadau’r archifau; yn cynnig arweiniad i’r cyhoedd ar ddefnyddio’r archifau a chyflawni gwaith ymchwil penodol sy’n ymwneud â’n casgliad, ac yn cynnig gwybodaeth a chanllawiau proffesiynol cyfredol i’n staff ar reoli, diogelu a chadw archifau.
Archifau Morgannwg 